8 nguồn tin chính thống về COVID-19 tại Việt Nam: Hãy nói không với tin giả!

Tính đến thời điểm hiện tại (11 giờ sáng ngày 28/07/2020), COVID-19 đã lây nhiễm đến hơn 215 quốc gia và vùng lãnh thổ, với 16.644.069 bệnh nhân, trong đó hơn 656.550 ca tử vong. Riêng tại Việt Nam đã ghi nhận 431 ca dương tính với virus SARS-CoV-2. Đặc biệt, sau 99 ngày không có ca nhiễm mới trong cộng đồng, thì từ ngày 24/7, chúng ta tiếp tục ghi nhận 15 trường hợp dương tính mới, không rõ nguồn lây tại Đà Nẵng và Quảng Ngãi. 

Nguy cơ bùng phát dịch trở lại là rất cao, toàn dân cần phải nâng cao cảnh giác, chủ động cập nhật thông tin cũng như thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Tuy nhiên, hiện tại có rất nhiều nguồn thông tin sai lệch và nhiễu loạn, gây hoang mang cho mọi người. Chính vì vậy, hãy học cách phân biệt tin giả và nắm trong tay một số nguồn thông tin uy tín tại Việt Nam để có thể theo dõi trong tình hình dịch bệnh COVID-19 một cách chính xác nhé!

8 nguồn tin chính thống về COVID-19 tại Việt Nam

Cổng thông tin điện tử Chính phủ

Đây là website chứa nguồn thông tin chính thống từ Chính phủ Việt Nam, cập nhật nhanh chóng, chính xác về tình hình COVID-19. Hiện Chính phủ còn có một trang Facebook chính thức có tên "Thông tin Chính phủ" với hàng trăm ngàn người theo dõi. Trang này đã có xác thực tích xanh của Facebook, đảm bảo uy tín. 

Không chỉ cập nhật các thông tin chính xác đến cho độc giả, trang Thông tin Chính phủ còn cập nhật rất nhanh tình hình dịch bệnh với hình ảnh trực tiếp, nội dung súc tích, dễ hiểu.

>>> Facebook  | Website

Cổng thông tin điện tử Bộ Y Tế (MOH)

Với bản quyền thuộc Bộ Y Tế, Cổng thông tin điện tử Bộ Y Tế (MOH) cung cấp các thông tin rất nhanh chóng và chính xác về tình hình dịch bệnh COVID-19 tại Việt Nam. Bên cạnh các tin về hoạt động, tình hình dịch bệnh, trang còn đăng tải các tin chỉ đạo điều hành nhằm phòng chống virus Corona của Chính phủ.

>>> Website của Bộ Y Tế  | Trang tin về dịch bệnh COVID-19 của Bộ Y tế

Báo điện tử VTV News – Đài Truyền Hình Việt Nam

Là trang báo của Đài Truyền Hình Việt Nam nên các nguồn thông tin được tổng hợp đều chính thống và uy tín. Không chỉ vậy, VTV News còn có tốc độ cập nhật thông tin nhanh chóng. Riêng về dịch bệnh COVID-19, tính đến nay trang đã có gần 1200 bài viết để thông tin đến bạn đọc. Bên cạnh website chính thức, trang còn có đến 2 trang mạng xã hội đã được Facebook xác thực là Báo điện tử VTV và Thời sự VTV.

>>> Website | Báo điện tử | Thời sự

Báo Thanh Niên

Báo Thanh Niên Online (Diễn đàn của Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam) cũng là một trang thông tin uy tín, luôn đưa các bài viết mới nhất về tình hình dịch bệnh Corona lên trang đầu để bạn đọc dễ theo dõi. 

Các nguồn thông tin được tổng hợp đều có ghi nguồn rõ ràng. Ban biên tập thậm chí còn xây dựng các video để minh họa nội dung. Báo Thanh Niên cũng có mặt trên Facebook với chứng nhận tích xanh và tốc độ cập nhật thông tin về virus corona không hề kém cạnh trang chủ.

>>> Website | Facebook

Báo Tuổi Trẻ

Tương tự như Báo Thanh Niên, Tuổi Trẻ Online (Cơ quan ngôn luận của Đoàn Thanh niên Cộng sản Thành phố Hồ Chí Minh) có tốc độ cập nhật thông tin về tình hình dịch bệnh COVID-19 rất nhanh, các bài viết đa dạng và đôi khi còn được thể hiện sinh động, dễ hiểu bằng các Infographic (ảnh minh họa thông tin). Fanpage chính thức của Báo Tuổi Trẻ với hơn 2 triệu người theo dõi cũng đã được xác thực tích xanh uy tín của Facebook.

>>> Website | Facebook

Báo điện tử VnExpress

Đúng như tên gọi, VnExpress cung cấp thông tin cho bạn đọc rất nhanh và kịp thời. Trang báo điện tử thuộc sở hữu của công ty FPT, chuyên cung cấp các nguồn thông tin chính thống với tốc độ cập nhật nhanh, mang tính thời sự. Facebook của trang báo này cũng đã được xác thực tích xanh uy tín. Chắc chắn VnExpress là trang thông tin mà bạn đọc muốn theo dõi để nhanh chóng cập nhật thông tin về dịch bệnh COVID-19 hiện nay.

>>> Website | Facebook

Báo điện tử Vietnamnet

Báo điện tử Vietnamnet trực thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, do đó nguồn thông tin luôn được đảm bảo. Ngay khi truy cập vào trang chủ của Vietnamnet, bạn sẽ thấy hashtag #VIRUSCORONA. Tại đây, người đọc dễ dàng tìm hiểu và cập nhật thông tin về tình hình dịch bệnh do chủng coronavirus gây ra.

>>> Website

Báo điện tử Dân Trí

Dân Trí là một trong những trang báo điện tử uy tín hàng đầu tại Việt Nam. Vốn trực thuộc Trung ương Hội khuyến học Việt Nam, Dân Trí luôn đảm bảo nguồn thông tin được tổng hợp phải chính thống và uy tín. Ngay trên trang chủ của báo là dòng “Dịch viêm phổi virus Corona”, tổng hợp các bài viết mới nhất, chính xác nhất về dịch bệnh nguy hiểm này. Bên cạnh đó trang còn thống kê số liệu về COVID-19 để bạn đọc tiện theo dõi.

>>> Website

Sun* News - Trang tin điện tử nội bộ của Sun*

Sun* News cũng sẽ đồng hành với các bạn để cập nhật các tin tức mới nhất, chính xác nhất về COVID-19 cũng như các thông báo, chỉ thị từ phía lãnh đạo Công ty trong thời gian tới. Vì thế, đừng quên truy cập web hoặc tải app Sun* News trên điện thoại, ấn "Nhận thông báo" để cập nhật tin tức mọi lúc nọi nơi và kịp thời các bạn nhé! 

6 kỹ thuật phân biệt tin giả trên mạng

Với lượng thông tin khổng lồ trong thời đại Internet hiện nay, nguồn gốc và mức độ tin cậy của chúng đang là một vấn đề đáng lo ngại. Lợi dụng khả năng lan truyền nhanh chóng của các trang mạng xã hội như Facebook và Twitter, những người đứng sau các tin tức sai lệch, giả mạo đang đưa chúng tiếp cận đông đảo người dùng hơn chỉ trong tích tắc nhằm trục lợi. 

Nhất là trong thời điểm dịch bệnh đang căng thẳng, tâm lý con người là sợ hãi và có xu hướng tìm kiếm thông tin để giảm thiểu cảm giác bất an. Chính tâm lý này khiến chúng ta dễ dàng tin vào những thông tin sai lệch hoặc lừa đảo, vì những tin tức đó khiến ta cảm thấy đỡ hơn, hoặc giúp ta tìm một cái cớ để đổ lỗi cho những gì đang diễn ra. Bởi vậy, chúng ta cần biết cách để chọn lọc thông tin, không bị dắt mũi, thậm chí là dẫn đến những hậu quá khó lường. 

Dưới đây là một số kỹ thuật để lọc tin tức thật/giả mà chúng ta dễ dàng áp dụng:

1. Chú ý đường link

Trước tiên hãy kiểm tra phần top-level domain (tên miền cấp cao nhất) của trang đó. Top-level domain chính là phần sau cùng của một tên miền Internet. Chẳng hạn như trong tên miền www.google.com thì com chính là top-level domain. 

Dưới đây là một số top-level domain mà bạn thường gặp:

• com, info, net, org…: Đây là những top-level domain phổ biến nhất trên Internet vì bất cứ cá nhân hoặc tổ chức nào cũng có thể mua và sở hữu những tên miền này. Chính vì thế mà bạn phải thật cẩn trọng với tin tức từ những trang web kết thúc bằng đuôi này.
• Riêng đuôi org: tuy là tên miền dành cho các tổ chức phi chính phủ hoặc phi lợi nhuận nhưng bạn cũng nên cảnh giác, bởi những trang này có thể đăng tải thông tin chủ quan vì mục đích riêng của tổ chức đó, chứ không hoàn toàn cung cấp thông tin khách quan cho người đọc.
• vn, au, ca…: Đây là những top-level domain thuộc cấp quốc gia (vn – Việt Nam, au – Úc, ca – Canada, …). Để có thể sở hữu những top-level domain này, người mua cần phải cung cấp đầy đủ giấy tờ hợp pháp cũng như đáp ứng đủ tiêu chí của quốc gia đó. Vì vậy, nội dung được đăng trên những website sử dụng đuôi này có mức độ tin cậy cao hơn những website nêu trên. Tuy nhiên, những đuôi này vẫn có thể được mua bởi bất kỳ ai nên bạn cần xem xét thêm nhiều yếu tố khác để xác minh độ tin cậy.
• gov: Đây là top-level domain dành riêng cho các tổ chức chính phủ (gov). Bạn có thể tin tưởng và chia sẻ những nội dung được đăng tải trên các trang này vì đây đều là những thông tin chính thức.

2. Đọc phần “About Us” (Về chúng tôi)

Nếu bạn gặp một trang thông tin lạ chưa từng đọc hoặc chưa từng nghe tên thì hãy vào mục “About Us” (Về chúng tôi) để tìm hiểu thêm về những cá nhân hoặc tổ chức đứng sau. Họ có phải là những chuyên gia dày dặn kiến thức và kinh nghiệm trong lĩnh vực mà website đó tập trung vào không? Đó có phải là tòa soạn báo được nhiều người trong ngành tín nhiệm không? Hay chỉ là một trang blog thể hiện quan điểm của một cá nhân nào đó?

Đại đa số những website chính thống sẽ có đầy đủ thông tin về: công ty chịu trách nhiệm; thành viên trong ban quản trị; nhiệm vụ, mục tiêu, và tầm nhìn của tổ chức đứng sau. 

Hơn nữa, phần “About Us” sẽ giúp bạn biết liệu trang thông tin đó có nội dung châm biếm, trào phúng hay không. Ví dụ như The Onion (tiếng Anh) hoặc Tuổi Trẻ Cười (tiếng Việt) là những tờ báo được xác nhận mang tính chất trào phúng, châm biếm.

3. Sử dụng Google Images xác thực ảnh

Những phần mềm chỉnh sửa hình ảnh như Photoshop (Adobe) đang bị lạm dụng nhằm xóa nhòa lằn ranh giữa thật và giả. Đôi khi rất khó nhận biết một hình ảnh đã qua hậu kì nếu chỉ nhìn sơ lược, người chỉnh sửa có trình độ cao, hoặc kích cỡ hình ảnh không đủ lớn.

Rất may là hiện nay chức năng tìm kiếm hình ảnh của Google Images có thể phần nào giúp chúng ta xác minh độ tin cậy của các bức hình trên Internet. Chỉ cần bấm chuột phải vào tấm hình mà bạn cảm thấy đáng ngờ và chọn “Search Google for image.” Phần “Pages that include matching images” sẽ hiển thị những trang web có chứa hình ảnh tương tự tấm ảnh bạn vừa tìm kiếm.

Nếu có nhiều trang web cũng sử dụng hình ảnh đó nhưng với những nội dung khác nhau thì bạn nên đặt nghi vấn về nguồn gốc bài viết mà bạn đang đọc. Nếu hình ảnh bạn vừa tìm có điểm khác biệt với những tấm còn lại thì bạn không nên tin tưởng bài viết đó.

4. Truy cập website chuyên xác minh nguồn tin

Nếu trang tin tức bạn đọc sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính, bạn có thể truy cập FactCheck, International Fact-Checking Network (IFCN), hoặc Snopes để xác minh nguồn tin. 

5. Tìm trang web đăng nội dung tương tự

Kiểm tra xem thông tin bạn đang đọc có được đề cập trên những trang báo chính thống khác như Tuổi Trẻ hoặc Thanh Niên hay không. Nội dung trên những trang này hầu hết đã được rà soát và kiểm tra về tính xác thực trước khi được đưa lên mặt báo.

6. Kiểm tra chất lượng bài viết và nội dung bình luận

Nếu một bài viết phạm nhiều lỗi chính tả hoặc ngữ pháp, dù chỉ là lỗi nhỏ, thì bạn không nên tin tưởng vào nội dung bài viết đó. Ngoài ra, đọc lướt qua phần bình luận cũng là một cách để xác minh. Nếu có nhiều người chỉ ra những thông tin sai lệch của bài viết thì khả năng cao là bài viết đó không đáng tin cậy.

Cũng cần nhắc lại một lần nữa, cách để hạn chế điều này là chủ động theo dõi các nguồn tin uy tín và đã được kiểm chứng như gợi ý trên kia. Về lâu dài, người dùng luôn cần phải hiểu rõ cách nhận biết tin giả và thông tin không chính xác. Họ cũng cần kiểm chứng nguồn tin kỹ càng, cũng như cập nhật tin tức từ những nguồn có uy tín. Nếu có nghi ngờ, dù rất nhỏ, về tính xác thực của thông tin đó thì tốt nhất đừng vội chia sẻ.

Tham khảo:

1. Huệ Chi, 8 Nguồn tin chính thống về COVID-19 tại Việt Nam, https://vietcetera.com/vn/8-nguon-tin-chinh-thong-ve-covid-19-tai-viet-nam
2. Khang Truong, 3 Phương pháp phân biệt tin giả trên mạng, https://vietcetera.com/vn/3-phuong-phap-phan-biet-tin-gia-tren-mang